Nadciąga kolejna zmiana w przepisach drogowych. To rzeczywiście może być rewolucja. Nie ma w tym cienia przesady.

Jeśli rządowy projekt przejdzie przez Sejm, nawet kilkanaście tysięcy osób rocznie może do końca życia pożegnać się z prawem jazdy. Brzmi jak żart? Nic bardziej mylnego. Nowelizacja przepisów zakłada, że każdy kierowca złapany na łamaniu sądowego zakazu prowadzenia pojazdów, automatycznie otrzyma dożywotni zakaz prowadzenia, a to dopiero początek.

Projekt jest już w Sejmie jako druk numer 1451 i zakłada zmiany aż w dziesięciu różnych ustawach. Oprócz samego zakazu prowadzenia, kierowcy będą musieli liczyć się również z przepadkiem pojazdu oraz obowiązkową wpłatą minimum 10 tysięcy złotych jako formą odstraszającej kary. Policja nie ma wątpliwości, tylko w pierwszym półroczu 2025 roku zatrzymano aż 8523 osoby, które świadomie zlekceważyły sądowy zakaz. Rok wcześniej było ich 8340. To daje średnio około 40 osób dziennie, które mimo zakazu postanowiły zasiąść za kierownicą.

Dlaczego tak się w ogóle dzieje? Poza brawurą są to osoby uzależnione od alkoholu, ale równie często zwykli ludzie, którzy w oczach sądu popełnili wykroczenie, choć czuli się zupełnie trzeźwi. Problem leży w niskim dopuszczalnym limicie alkoholu - 0,2 promila. Dla porównania, w większości państw Unii Europejskiej jest to 0,5 promila. U nas przekroczenie tej granicy, nawet o włos, skutkuje zakazem prowadzenia pojazdów. Co więcej, artykuł 87 Kodeksu wykroczeń mówi jasno: nawet stan po użyciu alkoholu (0,21-0,5 promila) oznacza nie tylko grzywnę, ale również czasowy zakaz jazdy. Najczęściej od 3 do 6 miesięcy, ale maksymalnie można dostać 3 lata, nie mówiąc o ewentualności aresztu do 30 dni.

W praktyce oznacza to, że lampka wina na grillu, małe piwo do obiadu, a nawet niedoszłe promile po imprezie dnia poprzedniego, mogą wpakować kierowcę w poważne kłopoty. Sprawa budzi kontrowersje, bo o ile walka z recydywistami za kółkiem ma sens, o tyle wielu kierowców czuje, że zostali wciągnięci w pułapkę prawa. Z jednej strony państwo nie odważyło się wprowadzić zerowej tolerancji jak np. w Czechach. Z drugiej, obowiązujące normy są tak restrykcyjne, że niewielu ma świadomość, jak łatwo je przekroczyć.

Polska wypada świetnie w europejskich statystykach. Zaledwie 0,3 proc. kierowców kontrolowanych przez policję miało przekroczony dopuszczalny poziom alkoholu. To drugi najlepszy wynik w całej Unii Europejskiej. Lepsi są tylko Łotysze z wynikiem 0,2 proc. A mimo to polskie przepisy, zamiast nagradzać odpowiedzialność, nakładają bat na wszystkich, bez wyjątku.

Motocyklistów również to dotyczy. Jeden błąd, jeden promilowy faul i można na zawsze pożegnać się z jazdą. Jeśli do tego dojdzie do pomyłki, braku świadomości lub zwykłego nieszczęścia, nowelizacja może przerodzić się w prawdziwy sąd drogowy bez apelacji.