Pierwsze motocykle odrodzonej Armii Polskiej. Czy je¼dzi³a armia po 123 latach zaborów?
Po zakończeniu I wojny światowej Polska odzyskała niepodległość po 123 latach zaborów. W tym czasie nasz kraj był podzielony pomiędzy trzy mocarstwa. Stan ten nie sprzyjał rozwojowi przemysłu motoryzacyjnego. Nie leżało to w interesie zaborców, traktujących ziemie polskie jako potencjalne zaplecze przyfrontowe.
Po odzyskaniu niepodległości, w listopadzie 1918 roku, Polska borykała się z dużymi trudnościami scalenia i integracji terenów podległych wcześniej oddzielnym organizmom państwowym - z odmiennymi językami urzędowymi, prawami, obyczajami i systemami monetarnymi. Dodatkowo na trzech frontach (wschód, południe i zachód) trwała nadal walka o kształt naszych granic.
W pierwszych latach kształtowania się państwowości Armia Polska posiadała wiele bardzo różnych, i przeważnie zużytych, motocykli. Były to pojazdy pochodzące głównie ze zdobyczy wojennych oraz w mniejszej liczbie z dokonywanych pospiesznych i nieco chaotycznych zakupów w zachodnich demobilach. Ów pośpiech spowodowany był działaniami wojennym na naszych ziemiach. Nie było czasu na badania poligonowe, dysputy i targi, pojazdy były potrzebne na froncie od zaraz.
Zmotoryzowanie armii młodego państwa polskiego wymagało zakupów odpowiedniego sprzętu tam, gdzie tylko to było możliwe. Po zakończeniu I wojny światowej świetną okazją stała się wyprzedaż demobilu. Polska Wojskowa Misja Zakupów, działająca we Francji, zakupiła do końca 1920 roku kilkaset motocykli z demobilu wojsk francuskich, brytyjskich i amerykańskich. Były to głównie pojazdy: Harley-Davidson, Indian, BSA, Triumph i Sunbeam.
Motocykle w PRL – rzecz o motoryzacji i nie tylko...
Przyjęło się powszechnie mianem „motocykle PRL” określać pojazdy produkcji krajowej: WFM, SHL, WSK, Junak. Jest to jednak wielkie uproszczenie, bo obok wspomnianych jednośladów na naszych drogach można było również spotkać kilkanaście marek motocykli importowanych: Jawa, MZ, CZ, IFA, IŻ, M-72, K-750, Panonia, Lambretta, Peugeot, a także: BMW, Triumph, Norton, BSA,AJS, Harley-Davidson i wiele innych.
O TYM WŁAŚNIE JEST TA KSIĄŻKA "MOTOCYKLE W PRL" »(…) W okres walki o granice weszła Polska z nielicznym taborem motorowym rozmaitego pochodzenia i różnej jakości. W pierwszych miesiącach niepodległości były to przeważnie pojazdy uzyskane w czasie rozbrajania oddziałów niemieckich i austriackich (…). Sytuacja zaczęła poprawiać się stopniowo w drugiej połowie 1919 roku. (…) Zwiększono częstotliwość transportów samochodów z demobilu francuskiego i amerykańskiego, zakupionych we Francji przez Polską Misję Wojskową Zakupów. Do końca maja uzyskano nabyte u przedstawicieli USA we Francji 875 samochody różnych typów i 500 motocykli (marki Indian), zaś do końca 1920 roku Misja wysłała do Polski przypuszczalnie 2271 samochodów oraz ok. 321 motocykli. (…)
Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca "Pojazdy w Wojsku Polskim 1918 - 1939".
W lecie 1921 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych rozpoczęło planowane ujednolicanie marek i typów motocykli wojskowych. Ustalono pokojową organizację armii.
Tomasz Szczerbicki
Dziennikarz i autor książek: tomasz-szczerbicki.pl
Komentarze
Poka¿ wszystkie komentarze