Ścigacz.pl

Znaczenia oleju dla silnika nie da się przecenić. Odpowiada za smarowanie, ogranicza tarcie elementów układu, chłodzi i utrzymuje serce motocykla w czystości. Stara formułka: "Kto smaruje, ten jedzie" wciąż obowiązuje. Ale dlaczego używać droższych syntetyków? Może lepiej oszczędzić pieniądze, zamieniając drogi syntetyczny olej na mineralny?

Syntetyki są drogie

Przede wszystkim zastanów się nad kosztami. Oczywiście oleje mineralne są tańsze, ale jeśli podzielisz różnicę w cenie na 365 dni roku, okaże się, że dopłacasz raptem kilkanaście groszy dziennie. Czy warto w takim razie w ogóle używać oleju o gorszych parametrach? A dlaczego w ogóle olej mineralny miałby być gorszy? Już tłumaczę.

Syntetyki pracują w wyższej temperaturze i większych naciskach na smarowane powierzchnie niż mineralne lub półsyntetyki. Dzięki odporności na temperatury nie odkładają się jako nagar wewnątrz silnika, mają lepsze właściwości smarujące, olej jest stabilniejszy w zmiennych warunkach i trwalszy. Ponadto lepszej znoszą dłuższe okresy pomiędzy wymianami, bo wolniej się starzeją.

Dlaczego lepkość jest ważna?

Konwencjonalny lub syntetyczny olej to trudny wybór dla laika. To co nas interesuje to lepkość, ustalana według klasyfikacji SAE, która pozwala określić, który olej jest najlepszy dla pojazdu w oparciu o warunki zewnętrzne. Warunki te odnoszą się do temperatury zewnętrznej, liczby cylindrów oraz warunków jazdy. Oznaczenie wygląda tak: #W# - gdzie pierwszy znak # oznacza lepkość zimową oleju, a drugi to lepkość wysokotemperaturowa.

Im niższa pierwsza liczba przed "W", tym olej może być używany w niższych temperaturach otoczenia. Im wyższa druga liczba, tym wyższa może być temperatura na zewnątrz, w której olej nie traci swoich właściwości. Dla przykładu olej do motocykli czterosuwowych 10W40 oznacza zakres warunków pracy w temperaturach od -20 stopni C do +40 stopni C.

W praktyce im lepkość jest niższa, tym opory oleju są mniejsze, a to oznacza mniejsze straty mocy silnika. Wyższa lepkość wpływa na zabezpieczenie silnika przed zużyciem, czyli konieczny jest pewien kompromis pomiędzy tymi wartościami. Warto przy okazji wyjaśnić, że potoczne odczytywanie olejów np. 5W40 jako syntetyczny, 20W50 jako mineralny jest błędem, gdyż lepkość nie mówi nic o jakości oleju i informacji, z jakiej grupy pochodzi.

API i JASO, czyli… jakość

Do określenia jakości używa się innej klasyfikacji, najczęściej stosowanymi kryteriami są API oraz JASO. Klasy API są normami ustalonymi przez Amerykański Instytut Naftowy przede wszystkim dla samochodów osobowych. W przypadku olejów motocyklowych są one zbyt ogólne, dlatego też przy poszukiwaniu odpowiedniego dla siebie oleju najlepiej kierować się certyfikatami JASO.

JASO, czyli Japanese Automotive Standards Organization, to normy stworzone specjalnie dla cztero- i dwusuwowych silników motocyklowych. Dokładnie określają jakie cechy posiada i do jakich silników przeznaczony jest dany olej. Klasy jakościowe olejów dla silników dwusuwowych i czterosuwowych są różne ze względu na ich odmienną konstrukcje. Klasy jakościowe dla olejów do czterosuwów wyglądają następująco:

• API SL - Oleje do silników czterosuwowych skonstruowanych przed 2005 rokiem

• API SM - Oleje do silników czterosuwowych, spełniające najwyższe wymagania, przeznaczone do pojazdów obecnie produkowanych

• JASO MA-1 - Oleje do silników czterosuwowych, w których jedna kąpiel olejowa obejmuje silnik, mokre sprzęgło oraz skrzynie biegów

• JASO MA-2 - Najwyższej jakości oleje do silników czterosuwowych używane w najbardziej obciążonych silnikach. Przeznaczone do konstrukcji, w których jedna kąpiel olejowa obejmuje silnik wraz z całym układem napędowym

• JASO MB - Olej do silników czterosuwowych, w których sprzęgło znajduje się w innej kąpieli olejowej niż silnik i skrzynia biegów (bez mokrego sprzęgła)

Klasy jakościowe dla olejów do dwusuwów:

• API TA - Oleje do dwusuwów starszej konstrukcji

• API TB - Oleje do dwusuwów średnioobciążonych współczesnej konstrukcji

• API TC - Oleje do współczesnych silników dwusuwowych mocno obciążanych

• JASO FA - Oleje do silników dwusuwowych starszej konstrukcji

• JASO FB - Oleje do średnioobciążonych silników dwusuwowych współczesnej konstrukcji

• JASO FC - Oleje do mocno obciążonych silników dwusuwowych współczesnej konstrukcji

• JASO FD - Oleje do dwusuwów bazujące na JASO FC, o podwyższonej zawartości detergentów*

Na koniec

I jeszcze jedno, należy pamiętać o normach eksploatacyjnych! Zazwyczaj chodzi o dwa parametry: liczby przejechanych kilometrów lub miesięcy, po których olej traci swoje właściwości. Dla przykładu stosowany przeze mnie olej AMSOIL 20W50 w wypadku silników iskrowych należy wymienić po wskazanym przez producenta kilometrażu lub po roku.