Sezon z akcesoryjn± kontrol± trakcji - obserwacje
Wiosną tego roku do jednego z naszych redakcyjnych GSX-Rów trafił zestaw akcesoryjnej elektroniki Bazzaz. Obejmuje on moduł Z-Fi TC modyfikujący pracę układu wtryskowego i jednocześnie oferujący kontrolę trakcji oraz quick shifter QS4. Jak wygląda życie na torze po zainstalowaniu takiego zestawu? Opowiadamy o tym po całym sezonie użytkowania motocykla wyposażonego w to dobrodziejstwo.
Instalacja
Właściwe zainstalowanie zestawu Z-Fi TC + QS4 + mapowanie to pierwszy i zarazem konieczny krok ku temu, aby dalsze pożycie z akcesoryjną elektroniką układało się w sposób harmonijny.
Po pierwsze wpięcie zestawu Bazzaza w seryjną elektronikę jest nieszkodliwe dla instalacji motocykla i przez to należy zrobić to starannie. Po przywróceniu motocykla do konfiguracji drogowej odzyskacie (np. w celu odsprzedaży) elektronikę, a motocykl wróci do fabrycznej postaci. Zaletą amerykańskiego produktu jest to, że zastosowano w nim wysokiej jakości złącza, które idealnie pasują do złącz fabrycznych.
Bazując na naszym doświadczeniu zalecamy, aby instalację zestawu zlecić warsztatowi, który specjalizuje się w modyfikacji motocyklowej elektroniki. Wbrew pozorom takich miejsc jest w Polsce coraz więcej. My nasz zestaw zainstalowaliśmy w podwarszawskiej Motokofeinie, robota przebiegła sprawnie i bezproblemowo. Sam producent w ulotce informacyjnej dołączanej do zestawu zachęca do korzystania z pomocy wyspecjalizowanego serwisu. Jest to tyle ważne, że wkładacie do motocykla podzespoły których sprawne funkcjonowanie jest warunkiem Waszego bezpieczeństwa. Tutaj z pewnością nie należy oszczędzać.
Kalibracja
To kolejny ważny krok, o którym przekonaliśmy się de facto w polu. Mianowicie po instalacji okazało się, że szarpie quick shifter. Sprawdzenie całej elektroniki upewniło nas, że montaż przeprowadzony został prawidłowo. Dopiero interwencja człowieka legendy w osobie Mańka z MotoEvents rozwiązała nasze problemy. Byliśmy mocno zaskoczeni jak małe zmiany w ustawianiach zmieniła charakter pracy motocykla. Warto o tym pamiętać, bo my o tym że elektronika jest źle skalibrowana dowiedzieliśmy się po zabraniu motocykla na tor Slovakiaring. Dobrze, że mieliśmy wtedy ze sobą zapasowy wóz…
Ustawianie
Samo ustawianie elektroniki jest dziecinnie proste. Aby nie zdejmować siedzenia przy każdym wpięciu się do modułu Z-Fi warto wyprowadzić sobie kabel USB. Wtedy będziecie mogli bardzo łatwo połączyć się za pomocą swojego laptopa z modułem zainstalowanym w motocyklu. Samo ustawianie modułu elektroniki jest tematem tak obszernym, że postaramy się podać go Wam w osobnym materiale. Przyznamy się również bez bicia, że w kilku wizytach na tor nie byliśmy w stanie wycisnąć nawet części tego, co oferuje Bazzaz. A oferuje zadziwiająco dużo.
Jeśli chodzi o modyfikację map wtryskowych, to warto się tutaj zdać na kogoś kto ma o tym pojęcie. Mapy które wpisywały się będą w Wasze preferencje, które będą pracowały na optymalnym składzie powietrza do paliwa (AFR) najprecyzyjniej ustawicie w warsztacie dysponującym dobrą hamownią. W przypadku urządzeń takich jak te, które my zainstalowaliśmy istnieje także możliwość zapisywania map oraz ładowania gotowych map, które zostały przygotowane i sprawdzone przez innych użytkowników. Szczególnie ten drugi wariant jest prosty i bezproblemowy. W trakcie naszej zabawy z Bazzazem odkryliśmy, że w motocyklowym światku wykształciła się już prawdziwa społeczność wymieniająca się mapami i doświadczeniami w ustawianiu motocykli.
Możecie ustawić sobie również quick shifter. Regulować można czas odcięcia zapłonu jak i czułość samego czujnika. Tutaj warto wyjść ze sprawdzonego wzoru i spróbować zmian w różnych kierunkach obserwując jak zmiany te przekładają się na zachowanie motocykla. Generalnie rzecz biorąc chcemy uzyskać takie ustawienie, gdzie przebijanie biegów przebiega płynnie i bez szarpania.
Kolejny obszar regulacji to kontrola trakcji. Aby się do tego zabrać należy spędzić trochę czasu na motocyklu i sprawdzić gdzie chcecie mniej, a gdzie więcej interwencji. Dla części z nas bardziej stresujące są ciasne zakręty wymagające agresywnego wyjścia z nich (vide mała patelnia w Poznaniu), inni wolą mieć więcej wsparcia na szybkich pokonywanych z bardzo dużą prędkością - jak choćby drugi prawy zakręt na Slovakiaring. Wiedząc z jakimi prędkościami i na jakich biegach się tam poruszacie – możecie ustawić kontrolę trakcji bardzo precyzyjnie pod siebie.
Czy to działa?
To działa jako pakiet i jako każdy z komponentów rozpatrywany osobno. W przypadku GSX-Ra 600 który wykorzystywaliśmy torowo, był to jego pierwszy sezon w laminatach. Trudno zatem odnieść się do kwestii przyrostu mocy maksymalnej. Hamownia pokazała przyrost mocy maksymalnej na poziomie 3-4 KM, ale o wiele bardziej istotne jest to jak motocykl zachowuje się w średnim zakresie obrotów, który z uwagi na „ekologów” jest najmocniej wykastrowany. A tutaj Suzuki oddaj moc bardzo płynnie i liniowo, ciągnąc równo już od 8000 obr/min.
Różnica po zainstalowaniu i skalibrowaniu QS jest oczywista. Po prostu odkręcasz gaz na maksa i przebijasz kolejne biegi w czasie przyspieszania. W przypadku wyjścia z jednego zakrętu pewnie nie ma to dużego znaczenia, ale na dystansie całego okrążenia, a tym bardziej na dystansie całego wyścigu – już tak. Poza tym QS eliminuje ryzyko nie przebicia biegu na wyższy. A to już jest strata i to wyraźna (o ryzyku wjechania w Twój zad przez zawodnika goniącego tuż za Twoimi plecami nie wspominając).
Jeśli chodzi o kontrolę trakcji, to kwestia jest mocno indywidualna. Interwencję kontroli trakcji czuć wyraźnie w większości przypadków. Przy mniejszych prędkościach wyraźnie słychać zmianę tonu pracy silnika, poza tym wóz przestaje tak mocno rwać do przodu. W ciągu kilkunastu dni spędzonych na torze w tym roku (fakt, chciałoby się więcej…) nie znaleźliśmy się w sytuacji która stawiałaby by pod znakiem zapytania skuteczność systemu, a jeździliśmy na różnych torach, na różnych oponach i w różnych warunkach atmosferycznych.
Co dalej?
Odpowiedź na to pytanie jest prosta. Zamierzamy dokupić do zestawu lampkę aktywacji układu TC, co pozwolić powinno na jeszcze precyzyjniejsze ustawianie kontroli trakcji pod dany obiekt oraz pod dane warunki. Drugi z gadżetów który zamierzamy dokupić to przełącznik czułości kontroli trakcji operujący w zakresie +5 do -5. Umożliwia to zmianę ustawień kontroli trakcji w czasie jazdy. Można dzięki temu reagować na zużycie opon, sytuację na torze, własne zmęczenie itd. To narzędzie powinno oszczędzić sporo czasu na torze, bo nie trzeba za każdy razem wpinać się z laptopem do modułu Z-Fi TC, aby zmienić ustawiania elektroniki.
Ponadto planem najważniejszym jest eksploracja tych obszarów możliwości Bazzaza, które z braku czasu lub wiedzy pozostawały poza naszymi możliwościami działania. Mamy tutaj na myśli przede wszystkim możliwość wykorzystania zdolności adaptacyjnych elektroniki i umiejętności do „uczenia się” preferencji użytkownika, a następnie przekładana tej wiedzy na ustawiania kontroli trakcji. O tym też chcielibyśmy napisać więcej w publikacji na temat możliwości ustawień akcesoryjnego modułu kontroli trakcji.
Wnioski
Jesteśmy w pełni świadomi, że akcesoryjne zestawy takie jak Bazzaz Z-Fi TC + QS4 + mapowanie to rozwiązania, które od strony technicznej nie mają wiele wspólnego z rozwiązaniami fabrycznymi. Jako urządzenia aftermarketowe siłą rzeczy są uproszczoną formą elektroniki dostępnej w motocyklach fabrycznych.
Patrząc jednak na zagadnienie z drugiej strony trzeba zauważyć dwie istotne kwestie. Przede wszystkim Bazzaz i podobne do niego rozwiązania nie mają za zadanie rywalizowania z elektroniką fabryczną, pod którą trzeba zbudować de facto od nowa motocykl (vide nowa Yamaha R1). Po drugie akcesoryjna elektronika ma tą ogromną zaletę, że daje się łatwo zastosować do motocykli, których właściciele nie mają szans na skorzystanie z niej w ramach tego co kupili w salonie.
Rolą każdej elektroniki, zarówno fabrycznej jak i akcesoryjnej jest podniesienie bezpieczeństwa motocyklisty przy dochodzeniu do granicy możliwości opon i motocykla, a jednocześnie poprawa parametrów motocykla. Z tego zadania prezentowany komponent wywiązuje się bardzo dobrze. Więcej w tym temacie wkrótce! Jeśli macie bardziej szczegółowe pytania odnośnie opisanego zestawu – prosimy o maile na adres redakcji, postaramy się na wszystkie pytania szczegółowo odpowiedzieć.
Ogromne podziękowania za pomoc w przygotowaniu tego materiału składamy Michałowi z Motokofeina, Mańkowi z Motoevents oraz Łukaszowi z LTD34!
|
|
Komentarze 3
Poka¿ wszystkie komentarzeJesli to dzia³a to dlaczego producenci motocykli stosuja skomplikowane rozwiazania z milionem czunikow?
OdpowiedzBo to rozwiazanie g³ównie dla sportu i ze sportu sie wzielo. Skoro je¼dzi na tym pó³ AMA i sam Hopkins, to znaczy ¿e dzia³a ;)
OdpowiedzWarto dodaæ ¿e producenci musza miec rozwiazania homologowane które dzialaja w szerokim zakresie sytuacji na drodze i generalnie kontrola trakcji w dzisijeszych motocyklach sportowych nie jest po to aby jechac szybciej, tylko aby nei z³apac highsida. Bazzzaz moze nie jest idealny i pewnie nie tak czuly jak dedykowane systemy ale relacja ceny do tego co dostajesz za niego jest nie do przebicia.
OdpowiedzJa mam u siebie Rapid Bika. Tak samo jest kontrola trakcji ale najwiekszy problem mam z tym ¿e w Polsce nie ma za wielu ludzi którzy potrafia siê z tym obchodziæ a przede wszystkim ustawiæ. Mam ...
OdpowiedzTani to on nie jest ale TC i QS to jednak dzis podstaw jak ktos chce poganiac. Nie dlatego, ze bez TC nie da sie jezdzic bo to oczywiscie nie prawda. Tylko dlatego ze inni ja maja i odkrecaja gaz ...
OdpowiedzWszytko zale¿y jak profesjonalnie podchodzisz do tematu. Ja po kilku wyjazdach na Slovakiaring ³yka³em poczciw± F4i go¶ci na GSXR 750 z Bazzazem :-) W amatorskich grupach oczywi¶cie :-)
Odpowiedz